Zwanenzang voor Garlieb Sillem

Start - Welkom - Geschiedenis - Literatuur - Familielegenden - Stamboom - Internetverbindingen - Alleen leden - Inhoud (sitemap)

Zwanenzang 1733

De Treurmuziek gecomponeerd door Georg Philipp Teleman (1681 - 1767) voor de Burgemeester Garlieb Sillem


Georg Philipp Telemann (1681-1767)		Garlieb Sillem (1676-1732)	click on pictures to enlarge

click to enlarge

Garlieb Sillem, in het Nederduits Garlev Sylm, werd op 15 juli 1676 in Hamburg geboren. Na voltooiing van zijn vorming op de school van het Johanneum, ging hij Rechten studeren in Frankfurt a/d Oder en in Halle a/d Saale. Nadien vestigde hij zich in Hamburg als Advocaat.

In opdracht van de in Wenen residerende Keizer Karel VI wird, toen Hamburg na een decenniumlang van politieke turbulenties stuurloos was geworden, door een Commissie gewerkt aan een nieuwe Constitutie vor de stad. Garlieb werd benoemd tot een van de vier stadsadvocaten die destijds invloed uitoefenden op het politieke gebeuren met de opdracht , mee te werken aan de inhoudeliike vormgev'ing van de nieuwe constitutie. Daarnaast nam hij het voorzitterschap op zich van de Geneeskundige Commissie. Deze kreeg de opdracht passende maatregelen te nemen om te voorkomen dat de in aantocht zijnde builenpest de stad zou binnendringen. Kort daarop werd hii verkozen tot Raadsheer en niet lang daarna tot een van de vier Burgemeesters der stad. Hoogtepunt in zijn carrière was de benoeming tot “worthaltenden stadtoberhaupt”, een positie, overeenkomende met de waardigheid van regerende Hertogen of Vorsten. In het Hanseatische Magasin uit 1801 is over de voor de lotgevallen (Geschicke) van Hamburg zo verdienstelijke Garlieb Sillem, het volgende te lezen:

Krachtdadig en bij voortduring bezig uoor het welzijn van de mensheid en het Vaderland in droeve tijden van Burgertwist, van Buitenlandse overheersing en van de Pest, waaraan in hoofdzak door hem, als stichter en als leider van de toenmalige tijdelijke Geneeskundige Commissie PaaI en Perk werd gesteld; later, in rustige tijden was hij een Standvastige en gelukkige leider van de gelouterde samenleving.

Garlieb Sillem was geen lang leven beschoren. Hij stierf op de leeftiid van 56 jaar. Een tijdgenoot beschreef hem:

In de nacht van 26 December 1732 is overleden "zijne doorluchte grootheid, de zeer Edele, standvastige en Hooggeleerde Heer de heer Garlieb Sillem, J. U.L., de oudste en p.t. presiderende hoogstverdienstelijke burgemeester. Op 5 januari is hij in de St Petrikerk begraven, begeleid door een groot aantal hoogstaande personen, alsmede 420 vooraanstaande kooplieden en burgers, zonder daarbij te tellen het aantal Geleerden, Kerkleiders en rouwenden, onder begeleiding van een prachtige treurmuziek.

De tekst van de treurzang die tijdens de begrafenisplechtigheid moest worden voorgedragen, had Garlieb zelf in dichtvorm geschreven. De beroemde Componist en Dirigent Georg Philip Telemann had het werk gecomponeerd. Aangezien het de gewoonte was om, na het overlijden van belangrijke persoonlijkheden door Professoren van het Johanneum huldigende woorden te laten uitspreken, bepaalde Garlieb:

De heren auteurs van het programma wil ik op het hart drukken zich daarbij van alle vleierij en loftuigingen te onthouden. Dat is allemaal nutteloos en tijdens mijn leven heb ik mij iedere keer zeer aan geergerd. In het geval ik iets goeds in de wereid zou hebben gedaan, dan heb ik dat ten minste met god's hulp gedaan , en verder heb ik niets gedaan dan wat ik nog schuldig was om te doen, en ben ik voor God en de Mensheid een nutteloze knecht gebleven.

CD-Opname

Georg Philipp Telemann: Funeral Music for Garlieb Sillem
La Stagione Orchestra Frankfurt

Dr. Jürgen Sillem verkreeg de medewerking van de Telemann-specialist Professor Michael Schneider (Musikhochschule in Frankfort a. Main) voor een nieuwe uitvoering van de Trauermusik . De CD met de uitvoering door het Stagione Orkest Frankfurt is bei Amazon te verkrijgen.

Eveneens kan men bei Amazon de volgende recensie van John Middleton (Auckland, New
Zealand) vinden (Source):

Music To Die For (March 25, 2006)

Long ago the mayor of Hamburg was one Garlieb Sillem. Hardly a household name today (though of course, I can't speak for the Hamburgers themselves, as I live a world away in New Zealand), but at the time a most famous and honoured gentleman.

Mr. Sillem died at the end of 1732, prompting Telemann to write his memorable funeral music - "Schwanengesang 1733" (Swansong). Interestingly the text he set was penned my none other than Mr. Sillem himself; thus the title. Telemann's tribute to the late mayor was very much admired at the time, and was repeated later on in public concerts. During his long life Telemann managed to outlive a further eight Hamburg mayors, composing similar works for them all.

Throughout the work in question Telemann employs the unusual effect of muted trumpets, giving a unique quality. A stately and moving Sinfonia sets the scene wonderfully, and the following chorales, recits and arias hold the attention with their variety and quality. The impressive bass (Gotthold Schwarz) gets the lion's share of solos, but all the soloists have their moments of glory and are first rate. They are each matched up with one other singer for the choruses which creates a pure and clear sound.

The cantata on the same disc is equally rewarding. Top marks too to Michael Schneider and his Frankfurt orchestra.